Mediation

Enkele rechtbanken laten weten dat de mondelinge behandeling van een zaak op de lange baan wordt geschoven vanwege onderbezetting bij de rechtbank. Partijen worden dan gewezen op de mogelijkheid van mediation. Ook als er nog geen gerechtelijke procedure is begonnen is een mediationtraject het overwegen waard. Lees hier verder wat de voor- en nadelen van mediation zijn.

Mediation

Inleiding

Mediation wordt uitgevoerd door een mediator. Dit is een bemiddelaar die onafhankelijk en onpartijdig een gesprek begeleidt tussen partijen die een afspraak willen maken over een oplossing van een conflict. Het is een manier om een einde te maken aan een geschil. Met de hulp van een mediator proberen beide partijen een oplossing te vinden ter voorkoming van een rechtszaak of een al lopende gerechtelijke procedure te beëindigen. Mediation is niet verplicht, maar ook niet vrijblijvend.

Wederzijdse intentie

Het starten van mediation heeft alleen maar zin als beide partijen de serieuze intentie hebben om een oplossing te vinden voor hun probleem. Beide partijen moeten min of meer erkennen dat diens eis of verweer niet ijzersterk is. Ze moeten eigenlijk toegeven dat de ander ook (op bepaalde punten) gelijk heeft. Dit betekent dat beide partijen bereid moeten zijn om “water bij de wijn” te doen. In een civiele aangelegenheid gaat het vaak over een meningsverschil over de hoogte van een gevorderde schadevergoeding of een (nog) te betalen openstaande factuur vanwege al dan niet geleverde wanprestatie.

Mediation tijdens een rechtszaak

Mediation kan ook worden ingezet als er al een gerechtelijke procedure loopt. Sommige rechtbanken nodigen de partijen uit om de mogelijkheid van mediation te overwegen in afwachting van een op lange termijn geplande mondelinge behandeling (comparitie van partijen). De rechtszaak wordt dan geschorst in afwachting van een succesvolle afronding van mediation. Mocht mediation niet tot een oplossing leiden dan wordt de procedure bij de rechter voortgezet.

Onderhandelen

Bij het onderhandelen over een oplossing ~ vaak over wat er uiteindelijk betaald moet worden ~ is het raadzaam om rekening te houden met de reeds gemaakte kosten. Deze kosten betreffen meestal:

• De reeds gemaakte werkzaamheden van de advocaat (die nodig is bij een procedure bij de rechtbank) of van de gemachtigde (die enkel mag optreden bij een procedure bij de kantonrechter). Een advocaat of gemachtigde werkt meestal tegen een uurtarief. 

• De dagvaardingskosten (de kosten die de gerechtsdeurwaarder in rekening brengt voor het uitbrengen van de dagvaarding);

• Het salaris-gemachtigde (ten behoeve van het opstellen van de dagvaarding). De hoogte ervan is afhankelijk van de hoogte van de hoofdsom;

• Het griffierecht (te betalen door de eisende partij bij een procedure bij de kantonrechter). De hoogte ervan is afhankelijk van de aard en de hoogte van de vordering

Vaststellingsovereenkomst

In een vaststellingsovereenkomst worden de (gewijzigde) taken en verplichtingen van alle betrokken vastgelegd. Het is het eindresultaat van mediation. Partijen weten dan waar ze aan toe zijn. Het conflict is opgelost.

Kosten mediation

De kosten van mediation zijn afhankelijk van het aantal uren dat ermee gemoeid is. Een uurtarief van € 150 (exclusief btw) is gebruikelijk. Meestal spreken partijen af dat ze ieder de helft van die kosten voor hun rekening nemen. Als er tijdens een rechtszaak gekozen wordt voor mediation is het niet mogelijk dat het betaalde griffierecht wordt terugbetaald.

Géén executoriale titel

De via mediation bereikte vaststellingsovereenkomst is echter geen executoriale titel op grond waarvan een gerechtsdeurwaarder beslag zou kunnen leggen als een partij zich niet aan de gemaakte afspraken houdt. Mocht een partij de afgesproken verplichting niet nakomen zit er niets anders op dan naar de rechter te stappen om een vonnis te verkrijgen, tenzij de gerechtelijke procedure nog loopt en aan de rechter verzocht wordt de vaststellingsovereenkomst op te nemen in een proces-verbaal van comparitie. Met een vonnis in de hand kan de deurwaarder indien nodig beslag leggen, zo ook op grond van een proces-verbaal van comparitie.

Geschikte mediator

De mediator moet aan bepaalde kwaliteitseisen voldoen. Zo moet hij/zij ingeschreven staan in het register van Mediatorsfederatie Nederland (MfN). De MfN bewaakt de kwaliteit van het werk van de mediators. In overleg kunnen advocaten of gemachtigden de mediation bijwonen.

Verschillen met rechtspraak

In vergelijking met een gerechtelijke procedure verloopt mediation sneller, is de procedure informeler van aard ~ beide partijen zitten aan tafel en bespreken de zaak ~ en vindt het gesprek achter gesloten deuren plaats, waarbij de mediator een geheimhoudingsplicht heeft. Gevoelige zaken kunnen dus vertrouwelijk worden opgelost. Daarnaast is mediation gericht op het zoeken naar een win-win-situatie: het gaat er niet zo zeer om wie er juridisch gelijk heeft, maar er wordt gekeken naar wat partijen bindt en welke oplossing beide partijen het meeste oplevert in plaats van het laten escaleren van het (juridische) geschil. Terwijl een rechtszaak zich hoofdzakelijk richt op juridische aspecten van een conflict en vaak op het verleden, staat bij mediation het vinden van een toekomstgerichte oplossing voor het gehele conflict centraal. Partijen krijgen de ruimte om alles uit te spreken, waardoor de kans bestaat dat de relatie goed blijft.

Zand erover

De conclusie is dat mediation een goede kans van slagen heeft als beide partijen toekomst zien in het voortzetten van hun relatie. Net zoals bij een goede vriendschap moet een (stevige) ruzie eerst worden uitgepraat om vervolgens door te gaan. Zand erover!